U kogo należy podejrzewać OBS?

Obturacyjny Bezdech Senny (OBS) należy podejrzewać u osób z charakterystycznymi objawami oraz czynnikami ryzyka. Poniżej przedstawiono grupy pacjentów i sytuacje kliniczne, które powinny skłonić do diagnostyki w kierunku OBS:

1. Objawy kliniczne sugerujące OBS:

• Głośne, nieregularne chrapanie (przerywane ciszą – bezdechami, obserwowanymi podczas snu przez partnera).

• Nadmierna senność w ciągu dnia (np. zasypianie w nieodpowiednich sytuacjach, np. podczas jazdy samochodem).

• Nocne wybudzenia z uczuciem dławienia lub duszenia się.

• Poranne bóle głowy, suchość w ustach po przebudzeniu.

• Niespokojny sen, częste oddawanie moczu w nocy (nykturia).

2. Czynniki ryzyka demograficzne i anatomiczne:

• Otyłość (BMI ≥ 30 kg/m², zwłaszcza otyłość brzuszna).

• Mężczyźni (2–3 razy częściej niż kobiety, choć ryzyko u kobiet rośnie po menopauzie).

• Wiek powyżej 40. roku życia (częstość rośnie z wiekiem).

• Anatomiczne zwężenie dróg oddechowych:

• Gruba szyja (obwód szyi > 43 cm u mężczyzn, > 40 cm u kobiet).

• Tyłozgryz (retrognatia), powiększone migdałki podniebienne, wydłużone podniebienie miękkie.

• Nieprawidłowości w budowie nosa (skrzywiona przegroda, przerost małżowin).

3. Choroby współistniejące zwiększające ryzyko OBS:

• Nadciśnienie tętnicze (szczególnie oporne na leczenie).

• Niewydolność serca, migotanie przedsionków, choroba wieńcowa.

• Cukrzyca typu 2, zespół metaboliczny.

• Przebyty udar mózgu.

• Niedoczynność tarczycy, akromegalia.

• Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP)

4. Specyficzne grupy pacjentów:

• Kierowcy zawodowi i osoby wykonujące zawody wymagające koncentracji (ryzyko wypadków!).

• Pacjenci przed planowanymi operacjami (zwłaszcza chirurgią bariatryczną lub laryngologiczną).

• Dzieci z przerostem migdałków, nadwagą lub zaburzeniami koncentracji.

Konsekwencje niezdiagnozowanego OBS:

• Zwiększone ryzyko wypadków komunikacyjnych (nagłe zaśnięcia za kierownicą).

• Niewydolność serca, arytmie, nadciśnienie płucne.

• Pogorszenie kontroli cukrzycy lub nadciśnienia.

Podsumowanie:

OBS należy brać pod uwagę u osób z chrapaniem + nadmierną sennością dzienną + otyłością, a także u pacjentów z opornym nadciśnieniem lub chorobami kardiologicznymi. Złotym standardem diagnostyki jest badanie polisomnograficzne (PSG).